Το "Προπαντός όχι Σοπέν" του Εσενόζ διαβάζεται σαν μια παρτιτούρα που, εκ πρώτης όψεως, φαίνεται εύκολη ν αποκρυπτογραφηθεί: οι φράσεις του συνάπτονται εύρυθμα κι ανάλαφρα, με κάποιες τρίλιες δω κι εκεί, καθώς η ειρωνεία του αφηγητή παρεισδύει στη ζωή του κεντρικού ήρωα....
Το κτήμα των Δεσποινίδων είναι ένα πανέμορφο κτήμα γεμάτο λουλούδια που το σκιάζει, όμως, ένα βαρύ μυστικό: Γιατί η γυναίκα του ανθοκόμου Μαρσιάλ το έσκασε ένα πρωί, εγκαταλείποντας τον άντρα και τα παιδιά της; Την ατμόσφαιρα θα ελαφρύνει η ανιψιά του Μαρσιάλ, Ανισιά, η οποία εγκαθίσταται στο κτήμα έπειτα από ένα αυτοκινηστικό δυστύχημα και έχοντας χάσει προσωρινά την όρασή της....
Στα 24 χρόνια της, η Κονστάνς ζει παρέα με το χνουδωτό της ζωάκι σ΄ένα κίτρινο δωμάτιο, έχοντας ένα και μοναδικό πάθος: τα βιβλία του Ρομάν Γκαρί, που όμως δεν αρκούν για να δώσουν νόημα στη ζωή της....
Απόστολος Κοσμάς! Μα για όνομα του Θεού, τι κακό έχω κάνει για να μου τύχει εμένα ο Απόστολος Κοσμάς; Μήπως έχουμε ξεμείνει στα νησιά μας από ξεψαρωμένους και γκομενιάρηδες; Μήπως στο Βαθύ, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο μέρος του κόσμου, υπάρχει έλλειψη από εύθυμους γλεντζέδες; Σας ρωτάω, δεν θα συναντούσαμε ποτέ κανέναν άντρα με μπρούτζινο από τη θάλασσα πρόσωπο, με τα μάτια χλωμά από την καθημερινή παρακολούθηση της ανατολής του ήλιου, μετά από κάθε νύχτα, στην είσοδο των ταβερνών, τόσο σαματατζή γλεντζέ όσο και διακριτικό λαθρέμπορο; Μήπως μας λείπουν οι Καζανόβες που συνδυάζουν την ομορφιά του ώριμου με τον αιώνιο έφηβο; Στην πανσιόν Αξεξίου, η Διονυσία και ο Απόστολος Κοσμάς ζουν από τους τουρίστες....