Το βιβλίο, πέρα από συμβολή στην εξέλιξη της επιστήμης της αρχαιολογίας είναι και μια αφορμή για αναστοχασμό του παρελθόντος, επανατοποθέτησης απέναντι στα παλιά βιώματα και συγκίνησης για όσα έχουν φύγει αμετάκλητα...
Στη μελέτη του αυτή ο Άγγελος Δεληβορριάς (επεξεργασμένη μορφή ομιλίας του στην Ακαδημία Αθηνών, την 21η Μαρτίου 2017) επιχειρεί να αναδείξει το πανόραμα των παραγόντων εκείνων οι οποίοι όχι μόνο συγκρότησαν και καλλιέργησαν τις εσωτερικές αντιστάσεις του Ελληνισμού κατά τους αιώνες της οθωμανικής και της βενετικής κυριαρχίας, αλλά και διαμόρφωσαν την ιδιοπροσωπία του, «υποδαυλίζοντας την επαναστατική του ετοιμότητα»...
Το 1980, όταν επεξεργαζόμουν τον πρώτο σύντομο οδηγό του Μουσείου, κατέβαλα υπεράνθρωπες προσπάθειες για να αρθρώσω ένα απέραντο υλικό σε επιμέρους κεφάλαια, με εύληπτο εσωτερικό ειρμό....
When I was writing the first short guide to the Benaki Museum, in 1980, I had to make an almost superhuman effort to articulate a vast material into discrete chapters with a comprehensive and coherent line of reasoning....
Αν επιχειρήσει κανείς να σταθμίσει προσεκτικά τα περιουσιακά στοιχεία της ανθρωπότητας -και σαν τέτοια μόνο τα σταθερά κέρδη που αποταμιεύει το πολιτισμικό γίγνεσθαι μπορεί να θεωρηθούν- είναι αμφίβολο αν θα καταλήξει σε κάποιο άλλο μνημείο με τόσο βαρύ πνευματικό φορτίο όσο του Παρθενώνα....