Από τις αρχές της δεκαετίας του 1980, που η μελέτη της ιστορίας και θεωρίας του θεάτρου εισχώρησε επίσημα -με σημαντική καθυστέρηση- στα πανεπιστημιακά ιδρύματα και στα ερευνητικά κέντρα της χώρας, η επιστημονική έρευνα στο συγκεκριμένο τομέα έχει αναπτυχτεί με πολύ εντυπωσιακούς ρυθμούς....
Το βιβλίο αυτό εμπεριέχει ιστορικά ντοκουμέντα, που αποτέλεσαν αντικείμενο έρευνας και σχολιασμού στη διεθνή βιβλιογραφία, γιατί αφορούν μια από τις ελάχιστες περιπτώσεις αντάρτικου θεάτρου στα παγκόσμια χρονικά....
Η έκδοση αυτή παρουσιάζει σε χρονολογική σειρά τη σκηνική δραστηριότητα του Εθνικού Θεάτρου από την έναρξη της λειτουργίας του (1932) μέχρι την ανακοπή της καλλιτεχνικής του πορείας, εξαιτίας της γερμανικής κατοχής (1941)....
Ο αναγνώστης που θα αποπειραθεί να παρακολουθήσει τους σταθμούς των περιπλανήσεων του Αλέξανδρου Ρίζου Ραγκαβή [1809-1892] σε γεωγραφικούς τόπους [Φανάρι, Βουκουρέστι, Οδησσός, Μόναχο, Αθήνα, Κωνσταντινούπολη, Ουάσιγκτον, Παρίσι, Βερολίνο και πάλι Αθήνα], στα γράμματα, την πολιτική, την ιδεολογία και τις τέχνες, δεν γοητεύεται απλά από τις περιπέτειες ενός ακούραστου ταξιδευτή που ξόδεψε ένα μεγάλο μέρος της ζωής του για «των Μουσών των έρωτα....
Το κωμειδύλλιο καλλιεργήθηκε στη Ζάκυνθο συνειδητά, συστηματικά και καρποφόρησε με τρία πρωτότυπα έργα που παρουσιάσθηκαν κατά τη θεατρική περίοδο 1875-76, δεκατρία δηλαδή χρόνια πριν την εμφάνιση και καθιέρωσή του στην αθηναϊκή σκηνή....
Οι επτά επιστολές του Ρώμα στο Μπαστιά που έχουμε στη διάθεσή μας, εκτός του ότι αποτελούν πολύτιμη πηγή ενός μεγάλου φάσματος πληροφοριών ως αφορώσες πράγματα της λογοτεχνικής, θεατρικής, πολιτικής ιστορίας μας ή της τοπικής ιστορίας της ιδιαίτερης πατρίδας του, αναδεικνύουν τη γνωριμία και την εξέλιξη της φιλικής σχέσης που ανέπτυξε με τον αποδέκτη τους, μιας σχέσης καθοριστικής για την πνευματική πορεία, τη σταδιοδρομία του....
Οι μελέτες του τόμου αναφέρονται σε ποικίλες πτυχές του νεοελληνικού θεάτρου του 19ου και 20ού αιώνα: δραματουργία, κριτική, μετάφραση, σκηνική πρακτική, επιδράσεις του παγκόσμιου θεάτρου στο νεοελληνικό, ακόμη και σχέσεις του θεάτρου με άλλες τέχνες ή μορφές λόγου (κινηματογράφος, χορός, λογοτεχνία)....
Με τον πρώτο αυτό τόμο αρχίζει η δημοσίευση των πορισμάτων του ερευνητικού προγράμματος για την ιστορία του ελληνικού θεάτρου, που έχει αναπτυχθεί κατά τα τελευταία δώδεκα χρόνια στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών στο Ρέθυμνο....
Στη μελέτη αυτή εξετάζεται η θεατρική πραγματικότητα της πρώτης τριακονταετίας του 20ού αιώνα μέσα από τις σελίδες των «αριστερών» περιοδικών της εποχής, με στόχο να αποτυπωθεί μέσω των σχετικών δημοσιεύσεων μία άλλη διάσταση, διαφορετική από αυτήν του «εμπορικού» θεάτρου, διηθημένη στα φίλτρα της ιδεολογίας του Δημοτικισμού και του αγώνα για την επικράτηση της δημοτικής γλώσσας....
Η θεατρολογία, αν κι έχει κάνει σχετικά πρόσφατα την εμφάνιση της στον επιστημονικό ορίζοντα της χώρας μας, κατακτά με γρήγορο ρυθμό το αντικείμενο της έχοντας ήδη παρουσιάσει αξιοπρόσεκτο έργο....
Ορισμένες πλευρές της θεατρικής κίνησης και της δραματουργικής παραγωγής, κατά τον 19ο και τον 20ό αιώνα, είναι τα θέματα που απασχολούν τις μελέτες του βιβλίου....
Η Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου ιδρύθηκε το 1930, συγχρόνως με το Εθνικό Θέατρο και αφού είχαν προηγηθεί πολύχρονες, αποσπασματικές και συνήθως αναποτελεσματικές προσπάθειες εκπαίδευσης των ηθοποιών, κυρίως από ιδιώτες....