Στο πρώτο του περισπούδαστο βιβλίο "Πολιτική εξουσία και κοινωνικές τάξεις" ο Νίκος Πουλαντζάς προσπάθησε ν απαντήσει στο ερώτημα: μπορούμε να αντλήσουμε μια "πολιτική" από τον μαρξισμό; Από μια βαθιά και συστηματική μελέτη των κειμένων πρόβαλλε μια γενική μαρξιστική απάντηση στα προβλήματα που θέτει η πολιτική επιστήμη μέσα στη σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία....
Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, όπως τουλάχιστον το αντιμετωπίζουμε σήμερα αλλά και με την πρώτη ζωή του, φαίνεται πολύπλευρο και ως εκ τούτου δεν επιτρέπεται να αντιμετωπίζεται μανιχαϊστικά ως δαιμονικό ή αγγελικό, ως άσπρο ή μαύρο, Η σημερινή Ευρώπη έχει παρελθόν, αλλά και παρόν και μέλλον, καθώς οι διεργασίες που την αλλάζουν συνεχίζονται....
Η γενική προβληματική, η κατευθυντήρια ιδέα που, κατά κάποιον τρόπο, δίνει μια συνοχή σε δοκίμια που έχουν ένα τόσο ευρύ φάσμα, είναι η ιδέα της νεωτερικότητας....