Το μαγευτικό καλοκαίρι που ο νεαρός Αυγουστίνος το περνά μαζί με τη νέα κι όμορφη μητέρα του σε κάποια ακρογιαλιά, συντρίβεται απότομα, όταν κάνει την εμφάνιση του ο "άλλος"....
Ποιος πραγματικά είναι ο Βιταντζέλο Μοσκάρντα, ο ήρωας του μυθιστορήματος του Πιραντέλλο "Ένας κανένας και εκατό χιλιάδες"; Αυτός που νομίζει ο ίδιος πως είναι, ή αυτός που η γυναίκα του νομίζει πως είναι ή τέλος αυτός που οι άλλοι, όλοι οι άλλοι, οι εκατό χιλιάδες νομίζουν πως είναι;
«Λες και το πεπρωμένο σου δίνει μία μόνο ευκαιρία, εκείνη τη στιγμή, μία στιγμή τόσο σύντομη που οι περισσότεροι είτε δεν το καταλαβαίνουν είτε δεν έχουν την ετοιμότητα να αντιδράσουν έγκαιρα»....
Ατίθασος πρωταγωνιστής αυτής της ιστορίας είναι ο νεαρός εργάτης-μάζα: ο προλετάριος του Νότου που πάνω στη δική του εργασία στηρίχτηκε η ιταλική και ευρωπαϊκή βιομηχανική ανάπτυξη στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα....
Ο Τζοβάνι Αστένγκο είναι σχεδόν σαράντα ετών και δουλεύει στα Γενικά Αρχεία του Κράτους, όπου αρχειοθετεί τις καθημερινές και όμως ξεχωριστές ζωές που περιέχονται σε ημερολόγια κοινών ανθρώπων....
εριγράφοντας τις περιστάσεις που τον οδήγησαν να συμμετάσχει στη συμμορία που πιάστηκε το 1967, μετά από αιματηρή ανταλλαγή πυροβολισμών, και που στη συνέχεια, μετά την ισόβια καταδίκη του, τον έσπρωξαν να δουλέψει για την δημιουργία ενός πολιτικού κινήματος στις φυλακές, ο Νοταρνικόλα μας προσφέρει ένα πολύτιμο κλειδί ανάγνωσης για πολλά άλλα γεγονότα: την κρίση της «γκεριγιερίστικης» ιδεολογίας, τη μετανάστευση από το Νότο, το ρόλο των κρατικών θεσμών στην πολιτική ένταξη....