Το βιβλίο εξετάζει το αρχαίο θέατρο όχι από τη σκοπιά των δραματικών έργων, αλλά από τη σκοπιά των ιστορικών και κοινωνικών συνθηκών μέσα στις οποίες δημιουργήθηκαν και παραστάθηκαν τα έργα αυτά....
Παλαιότερες ερμηνείες εξαρτούσαν πολύ στενά τις τάσεις της οικονομίας από τις πολιτικές τύχες του κράτους, και θεωρούσαν τον 12ο αιώνα περίοδο οικονομικής στασιμότητας για το Βυζάντιο....
Το βιβλίο φιλοδοξεί να δώσει ερεθίσματα σε εκείνους που, χωρίς να είναι βυζαντινολόγοι, ενδιαφέρονται αρκετά για το Βυζάντιο και δεν ικανοποιούνται με περιγραφές για τη μεγαλοπρέπεια του αυλικού τελετουργικού, τις φαντασμαγορικές ιεροτελεστίες, ή τις ακροβασίες μιας πολιτικής "μεταφυσικής"....
Δύο εποχές του Βυζαντίου χαρακτηρίζονται από μια έντονη στροφή προς την κλασική παιδεία, δηλαδή τον ουμανισμό: η πρώτη τον 9ο αιώνα και η δεύτερη τον 13ο....
Στο βιβλίο αυτό, προϊόν συνεργασίας μιας ιστορικού της τέχνης και ενός βυζαντινολόγου, επιχειρείται η ανατροπή της καθιερωμένης άποψης ότι το Βυζάντιο, ως κατάλοιπο της παρακμής της Ρώμης, διακρίνεται από χρόνια ιδεολογική και πολιτισμική αδράνεια....
Στόχος του βιβλίου είναι η μελέτη, μέσα από τα λογοτεχνικά κείμενα, του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού κατά την πορεία του από τη μυθική σύλληψη του κόσμου στη λογική του ερμηνεία, επισημαίνοντας παράλληλα την συμβολή του στη συγκρότηση της ευρωπαϊκής σκέψης....
Βασικός σκοπός του συγγραφέα ήταν να συγκεντρώσει σε ένα περιεκτικό έργο όσο το δυνατό περισσότερες πληροφορίες και στοιχεία της αρχαίας ελληνικής μουσικής ζωής: μουσικούς όρους, μουσικά όργανα και χορούς, συγγραφείς και θεωρητικούς της μουσικής, συνθέτες και εκτελεστές, φιλοσόφους και ποιητές, των οποίων τα ονόματα έχουν με οποιονδήποτε συνδεθεί με την αρχαία ελληνική μουσική, με ένα μουσικό γεγονός, μια καινοτομία ή επινόηση ιδιαίτερης μουσικής σημασίας....
Ο συγγραφέας τοποθετεί τον Όμηρο στο σωστό ιστορικό του πλαίσιο, φωτίζει την επαγγελματική υπόσταση και την κοινωνική λειτουργία των ραψωδών και διδάσκει τη μόνη σωστή μέθοδο για να πλησιάσει κανείς το έπος και τον ποιητή του την ώρα της δημιουργίας, να δει τα υλικά που χρησιμοποίησε, τον τρόπο που σχεδίασε και πραγματοποίησε το μεγαλόπνοο εκείνο έργο....
Η ιστορία της Ελλάδας στα πρώτα τρία τέταρτα του αιώνα μας μέσα από τα βιώματα και τους αγώνες ενός αυτοδημιούργητου αγροτόπαιδου που έφτασε μέχρι την έδρα της Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης....