Τα χρόνια που έζησα στο Μεγάλο Δέρειο, αλλά και τα δύο επόμενα μετά την αποχώρησή μου από την Θράκη, αποτέλεσαν την πηγή εμπνεύσεως των παρακάτω κειμένων, τα οποία είναι η βάση για την σύνταξη των ομιλιών που έχω δώσει σε όλη την Ελλάδα....
Δυστυχώς, η αδικία που υπέστη ο βορειοηπειρωτικός ελληνισμός από τις τότε Μεγάλες Δυνάμεις μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους έχει συνέπειες που διαρκούν έως και σήμερα....
Το πόνημα του Φώτου Παπαθανάση πικρό, γραμμένο με την γλώσσα του τόπου του, ανιστορεί τα πάθη, τα βάσανα και τα μαρτύρια του αδερφού του και όλων των κατατρεγμένων της μαρτυρικής γης της Βορείου Ηπείρου....
"Η Ιστορία γράφεται από τους νικητές και τους ισχυρούς" λέει ο κανόνας, αλλά η περίπτωση της Ελληνικής Ιστορίας της δεκαετίας του 40 αποτελεί κτυπητή εξαίρεση αυτού του κανόνα....
Ο Θωμάς Πεντζόπουλος αντιστράτηγος και Γενικός Επιθεωρητής Στρατού ανέφερε ότι: "προσέφερεν σοβαράς εθνικάς υπηρεσίας, εργασθείς με ζήλον και ανιδιοτέλειαν....
Μέσα σ αυτό τον κυκεώνα των πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών ανακατατάξεων που βιώνουμε στις ημέρες μας και αποκαλούμε "παγκοσμιοποίηση ", κάθε τι που μας φέρνει κοντά και μας ενώνει σαν έθνος, κάθε τι που μας υπενθυμίζει πως είμαστε εκ γεννετής οι φορείς και οι θεματοφύλακες της φλόγας του Ελληνικού Πνεύματος, κάθε τι που επισφραγίζει και προστατεύει την εθνική μας ταυτότητα που τόσο βάναυσα έχει πληγεί και όποιο άλλο ερέθισμα μπορεί να ζωντανέψει την λεβεντιά τηςψυχής και της ράτσας μας αποτελεί επιβεβλημένο καθήκον διότιέχουμε υπάρξει και πρέπει να παραμείνουμε λαός αξιοπρεπής και υπερήφανος που δεν συμβιβάζεται και δεν υποκύπτει....
Η συμπιεστική διαδοχή γεγονότων, η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, τα εκπληκτικά επιτεύγματα της επιστήμης και η αξιοσημείωτη δυσκολία της ανθρώπινης ικανότητας στο να κατανοηθούν όλα αυτά έχουν συντελέσει στην ταυτόχρονη απορρύθμιση των μέχρι τώρα παραδοσιακών κοινωνικών σταθερών αλλά και στην αδιάκοπη προσπάθεια για μία κυλιόμενη αναπροσαρμογή στις νέες συνθήκες....