Κανένα ντοκουμέντο, ιστορικό ή καλλιτεχνικό, δε μας δίνει τόσο ζωντανά και τόσο ανάγλυφα τη ζωή, το χαρακτήρα και την ψυχολογία του Ρώσου και του ρωσικού λαού της προεπαναστατικής εποχής, όσο το έργο του Λ....
Πρόκειται για μια τρυφερή ιστορία με σπαραχτικό τέλος, για την αμοιβαία αφοσίωση ανάμεσα στην πιστή σκυλίτσα Mουμού και τον γίγαντα Γκαράσιμ, έναν κωφάλαλο δουλοπάροικο με απίστευτη δύναμη και τίμια, περήφανη καρδιά....
Mε τη βοήθεια του καθυστερημένου του ήρωα (στην πραγματικότητα δεν έχει χάσει την αισθαντικότητά του) που δεν έχει καν όνομα, ο Σάσα Σοκολόφ έκανε μια από τις πιο πειστικές "απογραφές" στη σύγχρονη ρωσική και παγκόσμια πεζογραφία....
Tο βιβλίο αυτό, γραμμένο το 1864, είναι το πρώτο και το πιο παράξενο από τα αριστουργήματα του Nτοστογιέβσκη και συνάμα προάγγελος όλων των έργων που ακολούθησαν....
Ουστίνια: Μήπως είναι εκείνη αριστοκράτισσα; Σιγά να μην είναι, διαμάντι μου! Αλλά έτσι γίνεται στις μέρες μας· κάθε χωριάτα θέλει να γίνει αριστοκράτισσα....
Δίπλα στον "Πόλεμο και Ειρήνη" και την "Άννα Καρένινα" στέκουν οι πέντε νουβέλες του Λέοντος Τολστόι, αντιπροσωπευτικές της μεγαλοφυΐας του και λαμπερά πετράδια της παγκόσμιας λογοτεχνίας....
Παρότι η ιστορία αυτή του Νικολάι Γκόγκολ πρωτοδημοσιεύθηκε το 1835 -αφού η τσαρική λογοκρισία ανάγκασε τον Γκόγκολ να αλλάξει σε εννέα σημεία το αφήγημά του- ακόμη και σήμερα παραμένει μία τρομερή παραδοξολογία....
Ο "Μαύρος μοναχός" κάλλιστα θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως μια νουβέλα-φαινόμενο στα παγκόσμια λογοτεχνικά χρονικά, καθώς έχει δεχθεί, από την εποχή της συγγραφής της μέχρι σήμερα, πλείστες προσεγγίσεις και άκρως αντιφατικές ερμηνείες....
Ο Φιόντορ Ντοστογιέφσκι βαδίζει για λίγο στα χνάρια του Νικολάι Γκόγκολ κι από τη σατιρική του πένα ξεπηδούν δύο νουβέλες αντάξιες της "Μύτης" και του "Ημερολόγιου ενός τρελού": ο αγαπημένος του ελληνικού κοινού "Κροκόδειλος", με τις αλλεπάλληλες θεατρικές διασκευές, και ο λιγότερο γνωστός αλλά αριστουργηματικός "Μπομπόκ"....