Σε τρία πλάνα αναπτύσσεται αυτό το μεγάλο σε συνθετική δύναμη, τολμηρή φαντασία και σατιρική ευστοχία μυθιστόρημα του Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ: το ιστορικό-ψυχολογικό, μ' επίκεντρο τη μορφή του Πόντιου Πιλάτου του Ανθρώπου, που δε βρίσκει το ψυχικό σθένος να ενεργήσει σύμφωνα με τη
Στο "Έρωτας, ποστ-ρεστάντ", του Ρώσου συγγραφέα Βαλέρι Μπριούσοφ, κυριαρχούν αλληλένδετα τρία βασικά θέματα: του δονζουανισμού, της φτώχιας και της καλλιτεχνικής δημιουργίας....
Το Παιδαγωγικό ποίηµα αναδεικνύει τη γιγάντια προσπάθεια που κατέβαλαν οι µπολσεβίκοι προκειµένου να δηµιουργήσουν και να διαπαιδαγωγήσουν το σοβιετικό άνθρωπο, τον άνθρωπο που κλήθηκε να θεµελιώσει και να αναπτύξει το πρώτο κοινωνικό σύστηµα στην ανθρώπινη ιστορία στο οποίο καταργήθηκε η εκµετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο....
Το Παιδαγωγικό ποίηµα αναδεικνύει τη γιγάντια προσπάθεια που κατέβαλαν οι µπολσεβίκοι προκειµένου να δηµιουργήσουν και να διαπαιδαγωγήσουν το σοβιετικό άνθρωπο, τον άνθρωπο που κλήθηκε να θεµελιώσει και να αναπτύξει το πρώτο κοινωνικό σύστηµα στην ανθρώπινη ιστορία στο οποίο καταργήθηκε η εκµετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο....
Όταν δημοσιεύεται για πρώτη φορά στο Παρίσι, στη δεκαετία του 30, το "Μυθιστόρημα με κοκαΐνη" δημιουργεί σκάνδαλο στους κύκλους των Ρώσων μεταναστών, ίσως όχι τόσο λόγω του ίδιου του θέματός του, όσο του τρόπου με τον οποίο ο συγγραφέας το προσεγγίζει....
Τυπικά, η "Αισθηματική ιστορία", που μόλις τελείωσε, είναι μετάφραση· και άλλες "Αισθηματικές ιστορίες" ίσως να είναι μεταφράσεις· όμως το διακύβευμα, και σ αυτές τις περιπτώσεις, δεν (θα) είναι καθ εαυτήν η μετάφραση, αλλά, ολοφάνερα πια, ομολογημένα, η "μεταστροφή" ("η εκτροπή-και-η-εκ-νέου-οικειοποίηση", θα λέγαμε ακριβέστερα και πιο άκομψα), του δεδομένου ποιητικού υλικού (της συντελεσμένης μετάφρασης)· ή, απλούστερα, η πλήρης ανάκτηση της αξίας χρήσης του: εδώ πρέπει να μετατοπιστεί εφεξής η έμφαση, για να μη χαθεί το παιγνίδι που παίζουμε ήδη μεταφράζοντας-ή-γράφοντας ποίηση....