Η ελευθερία της σκέψης, μολονότι είναι ένα θέμα που προβληματίζει έντονα τον σύγχρονο άνθρωπο, δεν φαίνεται να έχει απασχολήσει ιδιαίτερα την τρέχουσα ακαδημαϊκή φιλοσοφική έρευνα....
Mια σειρά από δοκίμια συνθέτουν αυτό το πρωτοποριακό βιβλίο που φωτίζει ένα ορισμένο τέλος της εποχής μας, αλλά και το νέο άνοιγμα που μας καλεί, θέτοντας υπό κρίση τις μεγάλες μεταμορφώσεις του κόσμου....
Ο Μπερνάρ Μπουρζουά, μεγάλος σύγχρονος ειδικός της νεότερης γερμανικής φιλοσοφίας, θεωρεί πως η φιλοσοφία του γερμανικού ιδεαλισμού και του Μαρξ μπορούν να βοηθήσουν τον σύγχρονο προβληματισμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα....
Η φιλοσοφική θέση που πολεμούσα πριν από είκοσι χρόνια ήταν κυρίως η χαϊντεγγεριανή θέση στις γαλλικές της παραλλαγές (Ντερριντά, Λακού-Λαµπάρτ, Νανσύ, καθώς επίσης Λυοτάρ), δηλαδή η αναγγελία του ανεπανόρθωτου τέλους της φιλοσοφίας υπό τη μεταφυσική της μορφή, και η θεώρηση των τεχνών -της ποίησης, της ζωγραφικής, του θεάτρου- ως υπέρτατου καταφυγίου για τον στοχασμό....
Τα τέσσερα δοκίμια του Χορκχάιμερ που περιλαμβάνονται στο βιβλίο αυτό, -Ο Σοπενχάουερ σήμερα, Θεϊσμός και αθεϊσμός, Οι Γερμανοεβραίοι, Η σύλληψη του Άιχμαν-ανήκουν στην όψιμη, "θεολογίζουσα" παραγωγή του....
[Στη διάλεξη αυτή, στο Ινστιτούτο Γκράμσι στην Ιταλία] ο Σαρτρ δείχνει τη συνέχεια μεταξύ του Είναι και το μηδέν και της Κριτικής, όπως και τις εγελιανές συγγένειες του δεύτερου έργου, φωτίζοντας, παράλληλα, με ενδιαφέροντα τρόπο την προσέγγισή του στην υποκειμενικότητα και υπογραμμίζοντας τον μη υποκειμενιστικό (μη ιδεαλιστικό) χαρακτήρα της σκέψης του....
Πώς είδε την Ελλάδα ένας ξένος μεγάλος φιλόσοφος; Ποιες σκέψεις του προκάλεσαν οι αρχαιότητες αλλά και οι ίδιοι οι τόποι, ο Ψηλορείτης, η πεδιάδα της Νεμέας, η κοιλάδα του Πλειστού, ο βράχος του Σουνίου, το Αρχιπέλαγος; Πώς κατορθώνει να συνδυάσει τα αρχαιολογικά ευρήματα και τα αγάλματα μεταξύ τους και με το τοπίο, κι όλα αυτά με τον Όμηρο, τον Πίνδαρο, τον Αισχύλο, τον Ηράκλειτο, τον Πλάτωνα, τον Χαίλντερλιν; Αυτά μας αφηγείται εδώ ο Χάιντεγγερ, περνώντας από την περιγραφή στη φιλοσοφική ανάλυση, από τον θαυμασμό στο στοχασμό, σ ένα βιβλίο που ίσως να μην κατατάσσεται στα μείζονα έργα του φιλόσοφου, αλλά έχει το ανεκτίμητο προσόν να μας δείχνει τον φιλόσοφο όταν εργάζεται στο εργαστήρι των εννοιών, ένα εργαστήρι που δεν μπορεί βέβαια παρά να είναι ο ίδιος ο κόσμος....
Όταν ο Heidegger αφηγείται το πρώτο του ταξίδι στην Ελλάδα το 1962 στο κείμενο "Διαμονές", ενδιαφέρουσα -όσο και αινιγματική- είναι η επιδίωξή του να προσεγγίσει τα τοπία με φιλοσοφικό τρόπο....
Το ζήτημα της συγχώρησης είναι τεράστιο και συνδέεται στενά με άλλα επίσης πολύ μεγάλα ζητήματα: το παράπτωμα, την αμαρτία, το κακό -η ύπαρξη της συγχώρησης προϋποθέτει, την ύπαρξη του κακού, σε μια κοινωνία αγγέλων δεν υπάρχει συγχώρηση-, την ενοχή, τη δικαιοσύνη και πολλά άλλα....