Μια γλυκιά σπλαχνική κοπέλα, που μια μέρα σώζει ένα σμάρι πουλιά από τα σκάγια των κυνηγών, καταφέρνει με τη βοήθεια των πουλιών, που πια είναι οι καλύτεροί της φίλοι, να γίνει η γυναίκα του βασιλιά και η πιο ευγενική και καλόκαρδη βασίλισσα σε όλο τον κόσμο....
Μια γλυκιά σπλαχνική κοπέλα, που μια μέρα σώζει ένα σμάρι πουλιά από τα σκάγια των κυνηγών, καταφέρνει με τη βοήθεια των πουλιών, που πια είναι οι καλύτεροί της φίλοι, να γίνει η γυναίκα του βασιλιά και η πιο ευγενική και καλόκαρδη βασίλισσα σε όλο τον κόσμο....
Το άγνωστο σχεδόν αυτό κείμενο του μεγάλου Συριανού συγγραφέα μας περιγράφει ανάγλυφα τις κατώτερες κοινωνικές τάξεις της ρωμαϊκής κοινωνίας, μας εξηγεί γιατί αυτοί οι άνθρωποι δεν δέχθηκαν ποτέ τους τον χριστιανισμό, και μας καταγγέλλει τον οικονομικό κρατικό πόλεμο που εξαπολύθηκε εναντίον τους, όταν οι χριστιανοί κατέλαβαν με τον Κωνσταντίνο την εξουσία....
Ο πάτερ Ραλήγος ευχαριστήσας την Ιωάννα δι ηχηρού φιλήματος επί της παρειάς, έλαβε ανά χείρας ποτήριον ύδατος και τρις ραντίσας τας χήνας είπε μετά κατανύξεως "In nomine Patris, Filii et Spiritus Sancti, hic erit hobie nobis piscis"....
Το πρωτότυπο κείμενο: Η γνήσια "αφορισμένη" έκδοση του 1866 στη γοητευτική αρχαϊζουσα καθαρεύουσα του εξαίρετου Συριανού συγγραφέα που συγκλόνισε με το έργο του όλο τον 19ο αιώνα....
"Οι βρυκόλακες του Μεσαίωνα" Στο δοκίμιο αυτό ο Ροΐδης αποδεικνύει ότι οι βρυκόλακες να και προχριστιανικά γεννήματα της λαϊκής "αξιοποιήθηκαν" στη συνέχεια στο έπακρο από τους ρασοφόρους προκειμένου να τρομοκρατούν τους "πιστούς", να τους εκμεταλλεύονται ανενόχλητοι και το χειρότερο να συγκαλύπτουν τα εγκλήματά τους....
Στην ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας η διαμάχη ανάμεσα στον Εμμανουήλ Ροΐδη και στον Άγγελο Βλάχο το 1877, με αντικείμενο την (ελληνική) ποίηση και κριτική, έχει καταχωρηθεί ως σημαντικό γεγονός του φθίνοντος 19ου αιώνα....
Η "ψυχολογία συριανού συζύγου" (1894) είναι ένα από τα διηγήματα της τελευταίας φάσης του ροιδικού έργου και αποτελεί ταυτόχρονα ένα δείγμα του ανατρεπτικά ειρωνικού ύφους του με δόσεις σάτιρας για τα λογοτεχνικά δεδομένα της Ελλάδας και όχι μόνο....
Εάν ο αναγνώστης μας θέσει το ερώτημα: Με ποιο κριτήριο προτιμήσαμε τις δημοσιευόμενες προτάσεις ή παραγράφους, απαντάμε αντιγράφοντας τον συγγραφέα της Παπίσσης: Οι ευφυέστατοι αφορισμοί, στην παρούσα έκδοση της «Στιγμής», σε ελάχιστο όγκο περιέχουν πολλή ουσία, όπως τα χωρία της Γραφής ή τα φιλέτα....
Το διήγημα "Ψυχολογία Συριανού συζύγου" θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα και πιο χαρακτηριστικά έργα του Εμμανουήλ Ροΐδη και παραμένει διαχρονικό, αν και είναι γραμμένο το 1894....
Η "Πάπισσα Ιωάννα" του Εμμανουήλ Ροΐδη, ένα κλασικό έργο της νεοελληνικής λογοτεχνίας, κυκλοφόρησε το 1866 δημιουργώντας σκάνδαλο με τη δριμεία σάτιρα των εκκλησιαστικών πραγμάτων και επισύροντας την αποκήρυξή της από την Εκκλησία και τη δικαστική δίωξη του συγγραφέα της από την ελληνική πολιτεία....
Ο νεαρός Ροΐδης -που θα κατέληγε να γίνει ο σημαντικότερος Νεοέλληνας συγγραφέας-, αποφασίζοντας να μελετήσει τα του δυτικού Μεσαίωνα, έδωσε φυσικά το "Η Πάπισσα Ιωάννα", έδωσε όμως και άλλα μεσαιωνολογικά κείμενα....
To διήγημα του Εμμανουήλ Ροΐδη "Το παράπονον του νεκροθάπτου" δημοσιεύτηκε σε συνέχειες από τις 19 έως τις 27 Νοεμβρίου του 1895 στην εφημερίδα "Εφημερίς"....