Το κωμειδύλλιο καλλιεργήθηκε στη Ζάκυνθο συνειδητά, συστηματικά και καρποφόρησε με τρία πρωτότυπα έργα που παρουσιάσθηκαν κατά τη θεατρική περίοδο 1875-76, δεκατρία δηλαδή χρόνια πριν την εμφάνιση και καθιέρωσή του στην αθηναϊκή σκηνή....
Μία εκ των περιόδων με την οποία ο Γρηγόριος Ξενόπουλος ασχολήθηκε ελάχιστα, εντελώς επιφανειακά και εμφανώς επεδίωξε να προσπεράσει, αφιερώνοντας ελάχιστες σειρές στις αυτοβιογραφικές σελίδες του, είναι το διάστημα κατά το οποίο αγανακτισμένος και απογοητευμένος από την συνεχή άρνηση του Αριστείου των Γραμμάτων και Τεχνών, αποφάσισε να δηλώσει ότι διακόπτει κάθε συγγραφική δραστηριότητα, ανακοινώνοντας ότι προχωρά σε "απεργία"....
Οι επτά επιστολές του Ρώμα στο Μπαστιά που έχουμε στη διάθεσή μας, εκτός του ότι αποτελούν πολύτιμη πηγή ενός μεγάλου φάσματος πληροφοριών ως αφορώσες πράγματα της λογοτεχνικής, θεατρικής, πολιτικής ιστορίας μας ή της τοπικής ιστορίας της ιδιαίτερης πατρίδας του, αναδεικνύουν τη γνωριμία και την εξέλιξη της φιλικής σχέσης που ανέπτυξε με τον αποδέκτη τους, μιας σχέσης καθοριστικής για την πνευματική πορεία, τη σταδιοδρομία του....
«Του κάκου Φράγκο θέλουν να σε κάμουνε / που είσ’ Έλληνας τα Μνήματα φωνάζουνε», γράφει ο Αντώνιος Μαρτελάος στο επίγραμμα που αφιέρωσε στον Ούγκο Φόσκολο, υπαινισσόμενος το καθαρά ελληνικής έμπνευσης έργο του I sepolcri....
Στα είκοσι επτά κείμενα που περιλαμβάνονται στις Ανα-γνώσεις, κείμενα δημοσιευμένα την τελευταία δεκαετία σε λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες, αλλά και ορισμένα αδημοσίευτα, ο Διονύσης Ν....
Ο Παύλος Καρρέρ (1829-1896), ένας από τους σημαντικότερους Επτανήσιους συνθέτες του 19ου αιώνα, είναι ουσιαστικά ο πρώτος συνθέτης που συνέδεσε το όνομά του με τη συστηματική προσπάθεια δημιουργίας εθνικής όπερας στην Ελλάδα του 19ου αιώνα....
[δύο τόμοι] Γραμμένο με τις μεθοδολογικές επιλογές και προδιαγραφές της θεατρικής ιστοριογραφίας δεν περιορίζεται αποκλειστικά στο παραστασιολόγιο και την τεκμηρίωσή του, αλλά αναλύει και κομβικά έργα του δραματολογίου, τις παραστάσεις του ερασιτεχνικού θεάτρου, ακόμα και θεάματα του λαϊκού θεάτρου, ώστε να θέτει νέα standards τόσο στην ιστοριογραφία του επτανησιακού θεάτρου όσο και στο ιστορικό της διάδοσης και καλλιέργειας της ιταλικής όπερας στα ελληνικά αστικά ελληνικά κέντρα· πέραν τούτου όμως είναι ακόμα και ένα κεφάλαιο της ιστορίας της ιταλικής όπερας στη διάδοση και καλλιέργειά της σε όλη την Ευρώπη, ακόμα και στις πολιτισμικές περιφέρειες στα νοτιοανατολικά της Γηραιάς Ηπείρου....
Οι επτανήσιοι - ζακυνθινής καταγωγής - ηθοποιοί Διονύσιος Ταβουλάρης και Ευαγγελία Παρασκευοπούλου υπήρξαν από τους πρωτοπόρους του νεοελληνικού "σοβαρού" θεάτρου σε μια περίοδο έντονων ζυμώσεων όπως ο 19ος αιώνας....