Οι µελέτες που εµπεριέχονται στον παρόντα τόµο πρωτοπαρουσιάστηκαν ως εισηγήσεις σε ηµερίδα µε τίτλο «Ορθόδοξη Εκκλησία και Εθνεγερσία», στις 25 Φεβρουαρίου του 2021...
Είναι να αμφισβητείται άραγε η αγιότητα Πατέρων που, όχι μόνο υπήρξαν ομολογητές ή και έσωσαν με το παράδειγμα και τις νουθεσίες τους τις ψυχές των συμπατριωτών τους κατά τη μεγάλη έξοδο από τη ρωσική γη, αλλά και που με τα καραβάνια των διασκορπισμένων ανά τον κόσμο πιστών και Ποιμένων υπό την υπαγωγή τους, διέσωσαν και διέδωσαν το ορθώς φρονείν της χριστιανοσύνης, την Αγία Ορθοδοξία;
Καθαρή από τη λέπρα των αιρέσεων, την κακοδοξία του συνονθυλεύματος του Οικουμενισμού, έφτασε ώς τις μέρες τους σαν Θεόδοτο δώρο δια μέσου αγώνων, διωγμών - παλαιών τε και νεότερων, από μια μερίδα που ανθέστη σε απειλές και υποσχέσεις...
Την άνοιξη του 1821, τη στιγμή που οι πρώτες εστίες της Ελληνικής Επανάστασης ανάβουν στην Πελοπόννησο, οι συντάκτες του Διαφωτιστικού περιοδικού «Μέλισσα» από το Παρίσι, προκηρύσσουν στο τρίτο και τελευταίο τεύχος του εντύπου τους έναν διαγωνισμό με πρωτόγνωρα αντικληρικό περιεχόμενο...
Είναι η πραγματική ιστορία και το οδοιπορικό της ρωσικής ορθοδόξου εκκλησίας – μέσα, αλλά και πέρα από τα σύνορα της ρωσικής γης – , που αφορά τον περίπλου αλλά και τις διασπάσεις εκ μέρους κάποιων μερίδων του –γνήσιου και μη– ορθοδόξου ρωσικού κλήρου...