Η παρούσα μελέτη επιχειρεί να καταγράψει τις συνιστώσες της ελληνικής παρουσίας στον χώρο της Άνω Μακεδονίας (νότια Σερβία), σε μια χρονική περίοδο (1919-1930) που αφενός συμπίπτει με τη σερβική-γιουγκοσλαβική κυριαρχία (με την παρένθεση της ενιαύσιας γερμανοβουλγαρικής κατοχής στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου), αφετέρου υπολανθάνει της ιστορικής γραφίδας...
Η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας συνέβη σε μια κρίσιμη περίοδο και για τις άλλες βαλκανικές χώρες, οι οποίες διένυαν τα πρώτα χρόνια μιας μεταβατικής περιόδου από το σύστημα της κατευθυνόμενης οικονομίας στο σύστημα της αποκαλούμενης ελεύθερης οικονομίας και ως εκ τούτου ο αντίκτυπος σε αυτές από τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στη Γιουγκοσλαβία ήταν άμεσος και επέδρασε ιδιαίτερα αρνητικά στις προσπάθειες οικονομικής ανάπτυξής τους...
Οι Βούλγαροι τον 19ο αιώνα δεν αρκούνται μόνο στα τοπικά ελληνικά σχολεία, αλλά φοιτούν σε ανώτατα ιδρύματα στο ελεύθερο Ελληνικό Κράτος, στην Ευρώπη και στη Ρωσία....