Πρόκειται για ένα έργο ζωής, στα ελληνικά και ρώσικα, ένα λεύκωμα που αποτυπώνει τα βήματα του συγγραφέα στα μονοπάτια των προγόνων του που ξεριζώθηκαν από τον τόπο τους το 1918...
Γνωρίστε μέσα από τις σελίδες του βιβλίου -τη νεαρή κοπέλα που, κρατώντας σφιχτά την εικόνα της Παναγίας, τρέχει στον ποταμό Λύκο για να ξεφύγει από τους Τούρκους που την έχουν περικυκλώσει -τους Πόντιους αντάρτες Αλέξανδρο και τον Νικήτα, που αποφασίζουν, όχι μόνο να δραπετεύσουν από τα αμελέ ταμπουρού, μα και να απελευθερώσουν πάνω από εκατό γυναικόπαιδα από το στρατόπεδο των Τούρκων με τη βοήθεια του Μητροπολίτη Τραπεζούντος Χρύσανθου -τη συγκλονιστική μονομαχία του Πόντιου αντάρτη με τον γιγαντόσωμο Τούρκο παλαιστή Τζαναβάρ -τη μυστηριώδη γυναίκα από την Άρδασσα πάνω στο πλοίο στο ταξίδι της προσφυγιάς και τη θαυμαστή κατάπαυση της τρικυμίας …και άλλες, άγνωστες ή λιγότερο γνωστές ιστορίες από τη ζωή των προπατόρων μας στον μαρτυρικό Πόντο, αυτών που, αντί του συμβιβασμού, της υποταγής και της προσκύνησης, επέλεξαν τον πυρρίχιο δρόμο του καθήκοντος και της θυσίας...
ΠΡΑΓΜΑΤΙ ΜΟΝΟΝ Έτσι εξηγείται η διστακτική, υποχωρητική και πολλές φορές δουλική στάση των Δυτικών απέναντι στους Τούρκους, ακόμη κι` όταν τους νίκησαν, ακόμη κι` όταν η εξουσία πέρασε από το σουλτάνο στον Κεμάλ...
«Χωρίο μ᾽ ᾽κ᾽ανασπάλλω σε, γλώσσα μ᾽γερά κρατώ σε» Στο «Ταξίδι μνήμης με τις λέξεις» με «όχημα» τις ανατολίζουσες λέξεις του ποντιακού ιδιώματος της Χαλδίας (Καρσλίδικο) ο αναγνώστης - ταξιδιώτης, παρακολουθεί, μέσα από τις παραδειγματικές φράσεις, σαν πολύχρωμες μικρές «ψηφίδες», ποικίλες πτυχές της ζωής των Ποντοκαυκασίων που μετά τον ξεριζωμό εγκαταστάθηκαν στο Τσουτσουλίκοβο, στη σημερινή Αναγέννηση Σερρών...
Η προσωπική οδύσσεια του παπα-Χαράλαμπου Ηλιάδη και η ανέκδοτη αυτοβιογραφία του : Η Κραυγή Ενός Λαού Σελίδες ιστορίας, αίματος και θυσίας, Πόντου και Μικράς Ασίας «Ιστορία Πόντου»...