Διακόσια χρόνια μετά την ελληνική Επανάσταση η μελέτη μιας οικογένειας όπως των Πετμεζαίων ή Πετιμεζαίων δεν αφορά μόνο την ιστορία της και την ιστορία των μελών της, αλλά όλη τη γενικότερη πολιτική, κοινωνική και οικονομική συγκυρία στην οποία τα πρόσωπα αυτά διαδραμάτισαν άλλοτε μικρότερο κι άλλοτε μεγαλύτερο ρόλο...
Οι αφηγήσεις για την Επανάσταση του 1821 συνοδεύονται συχνά, τόσο στην ακαδημαϊκή ιστοριογραφία όσο και στα σχολικά εγχειρίδια, από οπτικό υλικό αντλημένο από έργα Ελλήνων και φιλελλήνων καλλιτεχνών...
Ποιά είναι τα εικονογραφικά πρότυπα των αρχαιοελληνικών παραστάσεων που περιβάλλουν τον τίτλο της Χάρτας; Πώς ο Ρήγας προσάρμοσε τις μορφές των παραστάσεων στις ανάγκες του αγώνα του; Σε ποιά βιβλία και χάρτες τις εντόπισε; Ποιόν χάρτη χρησιμοποίησε ως πρότυπο για την απεικόνιση του ελλαδικού χώρου;
Ο Εμμανουήλ Κωνσταντίνος Μιχαήλου μας παρουσιάζει μια πρωτότυπη μελέτη με σκοπό να αναδείξει τα εικονογραφικά πρότυπα, από χάρτες και χαρακτικά, που χρησιμοποίησε ο Ρήγας προκειμένου να δημιουργήσει την επιβλητική σελίδα τίτλου της Χάρτας...
Η Επανάσταση του 1821 ήταν κομβικός σταθμός στην Ιστορία του Ελληνισμού, καθώς αφενός οδήγησε στην ίδρυση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους, αφετέρου ενέπνευσε τις επόμενες γενιές των Ελλήνων για συνέχιση των απελευθερωτικών αγώνων και κράτησε ενωμένο το Έθνος σε δίσεκτους καιρούς...
Oι μελέτες, οι οποίες εμπεριέχονται σε αυτό τον τόμο και οι οποίες έχουν γραφεί με αφορμή την εμβληματική Επέτειο των 200 ετών από την Εθνεγερσία του 1821 ναι μεν αναφέρονται, πολλές φορές εν πολλοίς, στα μεγάλα γεγονότα πριν και ιδίως μετά την «έκρηξη» της Επανάστασης της 25ης Μαρτίου 1821 στην Αγία Λαύρα...
Το 1821 ήταν επανάσταση γιατί δημιούργησε έναν διαφορετικό τύπο πολιτείας από όσες είχαν υπάρξει όλους τους προηγούμενους αιώνες, γιατί μεταμόρφωσε έναν λαό σε έθνος, γιατί γέννησε πολίτες, γιατί δημιούργησε έναν καινούργιο κόσμο στον οποίο η λαϊκότητα, η ισότητα και η δημοκρατία συγκροτούσαν τον πιο φωτεινό αστερισμό στο στερέωμα, παρά τις κατά καιρούς νεφώσεις...