Οι Αναμνήσεις του Εδουάρδου Τζών Τρελλώνη [Edward John Trelawny, 1792-1881], του αχώριστου συντρόφου του Λόρδου Βύρωνος κατά την εκστρατεία του στην Κεφαλονιά και στο Μεσολόγγι (1823-24), δημοσιεύτηκαν σε μετάφραση στην εφημερίδα "Βρεττανικός Αστήρ" του Λονδίνου τα έτη 1860-61....
Η σύντομη αυτή πραγματεία, που κυκλοφόρησε από τη Βιβλιοθήκη της εφημερίδας "Εστία", αποτελεί σύνοψη της ιστορίας της Κύπρου από την αρχαιότητα έως την άφιξη του πρώτου Βρετανού κυβερνήτη επί της νήσου, στις 10 Ιουλίου 1878....
Ο τόμος ΣΤ΄ των "Ιστορικών απομνημονευμάτων" του Χιώτη περιλαμβάνει την ιστορία της Λατινικής και της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Επτανήσου (από τη διάδοση του χριστιανισμού στην περιοχή), της εκπαίδευσης και της Ιονίου Ακαδημίας, των ευαγών ιδρυμάτων και κληροδοτημάτων, των συλλόγων και του Τύπου, του εμπορίου, της Ιονίου Τράπεζας, της ναυτιλίας και της μεταποίησης από τη βενετική κατάκτηση έως την Ένωση με την Ελλάδα (1386-1864)....
Ο συγγραφέας, εγκατεστημένος στο Βουκουρέστι, σκιαγραφεί συνοπτική ιστορία της ιδιαίτερης πατρίδας του από τους αρχαίους (ομηρικούς) έως τους νεώτερους χρόνους....
Ο συγγραφέας, γραμματέας του Βρετανού διοικητή της Κεφαλονιάς, παρέχει αναλυτικές πληροφορίες για την τοπογραφία, τον πληθυσμό, την τοπική διοίκηση και τους αξιωματούχους της, το δημοτικό συμβούλιο και τους επιφανείς πολίτες του Αργοστολίου, τα όργανα της δικαιοσύνης και της αστυνομίας, την εκπαίδευση, τα φιλανθρωπικά ιδρύματα, τα δημόσια οικονομικά, το εμπόριο και τη ναυτιλία της αγγλοκρατούμενης Κεφαλονιάς για μία πεντηκονταετία, από την αγγλική κατάκτηση (1809) έως το έτος έκδοσης....
Oι αλβανικές μελέτες του Johann von Hahn αποτελούν την πρώτη ολοκληρωμένη επιστημονική παρουσίαση της ιστορίας, της γεωγραφίας και της γλώσσας των Αλβανών....
Ο (τότε) λοχαγός Κάρπος Παπαδόπουλος (γεννηθείς στην Αίνο της Ανατολικής Θράκης), που συμμετέσχε στην πολιορκία της Ακρόπολης, επιχειρεί να ανασκευάσει την αμαυρωμένη εικόνα του Οδυσσέα Ανδρούτσου ως "πονηρού και πανούργου", που κατασκεύασε ο συγγραφέας της Ιστορίας των Αθηνών (1834), Διονύσιος Σουρμελής....