Σκοπός της ανά χείρας μελέτης είναι η παρουσίαση του βίου και του έργου ενός από τους σημαντικούς φιλοσόφους της Τραπεζούντας, του Γεωργίου Τραπεζούντιου Χρυσόγονου, ο οποίος έζησε το 18o αιώνα....
Μπορεί, σύμφωνα με τη γυναικεία φύση τους να σύχναζαν στο πιο απόμακρο σημείο του βυζαντινού παλατιού, στους σκιερούς και γαλήνιους κήπους με τα κρυστάλλινα και γάργαρα νερά που σιγοψιθύριζαν με τη ροή τους γλυκύτατους ήχους, και που, κατά τους χρονογράφους της εποχής τους, σχημάτιζαν ολόγυρά τους κάτι "σαν μια καινούρια Εδέμ" κάτι σαν "ένα δεύτερο παράδεισο" και στην οροφή του ιδιαίτερου κοιτώνα τους με τα χρυσά αστέρια έλαμπε στη μέση ο Σταυρός, το σύμβολο της λύτρωσης και οι τοίχοι να έμοιαζαν σαν "σμαλτωμένο λιβάδι με λουλούδια", ώστε η αίθουσα να έχει πάρει το όνομα της Μούσας ή της Αρμονίας, αυτές όμως οι τόσο διαφορετικές μορφές φλέγονταν από ανησυχίες που κόχλαζαν εντός τους κι επεδίωκαν με πάθος να συμμετάσχουν στην πολιτική σκακιέρα, να διαπρέψουν στα Γράμματα, να διαδώσουν τον ελληνικό πολιτισμό και την Ορθοδοξία....
Η παρούσα μελέτη, αποτέλεσμα πολύχρονης έρευνας των πηγών και αξιοποίησης της υπάρχουσας βιβλιογραφίας, αποτελεί ένα εγχειρίδιο της Θεσσαλικής Ιστορίας της μεταβυζαντινής εποχής....
Η έκδοση και ο σχολιασμός των ιεροδικαστικών πρακτικών του οθωμανικού δικαστηρίου της Λάρισας των ετών 1650-1652 προσφέρουν σε αυτόν που ενδιαφέρεται για την οθωμανική περίοδο της Θεσσαλίας, αλλά και της ελληνικής χερσονήσου γενικότερα, τη δυνατότητα να έρθει σε επαφή με σημαντικές πηγές του 17ου αιώνα και να γνωρίσει από κοντά ορισμένες όψεις της κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας της περιοχής: Ο οθωμανός καδής και ο τρόπος λειτουργίας του δικαστηρίου του, οι συνοικίες της οθωμανικής Λάρισας και οι κάτοικοι τόσο αυτών όσο και των γύρω χωριών του καζά, οι γυναίκες και η οικογενειακή ζωή (γάμος, διαζύγιο, ανατροφή των παιδιών), οι σκλάβοι, τα ευαγή ιδρύματα (βακούφια), η οικονομική ζωή (δάνεια και πίστωση) και η εγκληματικότητα αποτελούν ορισμένα μόνο από τα θέματα για τα οποία μπορεί κανείς να αντλήσει πληροφορίες από το πλούσιο υλικό των πηγών που εκδίδονται εδώ....
Στον παρόντα τόμο επανεκδίδονται τριάντα επτά μελέτες γραμμένες στα ελληνικά και στα αγγλικά (δύο μελέτες επίσης σε γαλλική μετάφραση), μέσα στην περίοδο 1995-2000....
Το Άγιον Όρος αποτέλεσε σχολή για τους Νότιους και Ανατολικούς Σλάβους, στην οποία, πέρα από την επίδοση στην πνευματική άσκηση, αυτοί επιδίδονταν στην μετάφραση και αντιγραφή έργων του ελληνικού χριστιανικού πνεύματος στην ορθόδοξη σλαβική παράδοση....