Στον "Αιώνιο σύζυγο", υπάρχει μια ψυχολογική διάσταση, που για πρώτη φορά εμφανίζεται στην παγκόσμια λογοτεχνία: πριν ο Ντοστογιέφσκι περιγράψει τον χαρακτήρα του Πάβλοβιτς, υπήρχε μια θέση κενή, στην πινακοθήκη των ψυχολογικών τύπων....
Στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, στις αρχές του 1915, ο Γιαροσλάβ Χάσεκ επιστρατεύεται στο 91ο σύνταγμα πεζικού, και τον Απρίλιο του ίδιου έτους βρίσκεται κιόλας στο μέτωπο....
Η Επανάσταση ήταν αυτή η αιφνίδια ανατροπή των θεσμών που για αιώνες ήταν βαθιά ριζωμένοι μέσα στη γη, που φαίνονταν τόσο ακλόνητοι, τόσο αμετάβλητοι, ώστε ακόμα και οι δυναμικότεροι μεταρρυθμιστές δεν τολμούσαν να τους αμφισβητήσουν....
Το έργο αυτό γράφτηκε ανάμεσα στο 1941 και στο 1943, τον καιρό που ο συγγραφέας βρισκόταν εξόριστος στη Φιλανδία και αργότερα στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής....
Για πολύν καιρό ο κόσμος ήταν περίεργος να μάθει για το χειρόγραφο του "De Profundis", ξέροντας πως το είχα εγώ, γιατί ο συγγραφέας του είχε κάνει γι αυτό λόγο σε μερικούς φίλους του....
Η πορεία που ακολουθεί η χώρα μας εδώ και δεκαετίες και κατέληξε στα Μνημόνια, με τη σκληρή λιτότητα, τις απολύσεις, την καλπάζουσα ανεργία, τη φτώχεια, τα μαγαζιά και τις μικροεπιχειρήσεις που βάζουν λουκέτο, τα σχολειά, τα πανεπιστήμια και τα νοσοκομεία που κλείνουν, την εκποίηση της δημόσιας περιουσίας, την κατάργηση των εργασιακών και δημοκρατικών δικαιωμάτων, όλα όσα επιβάλλονται από τις κυβερνήσεις δεσποτικά, βίαια στην κοινωνική πλειονότητα, δεν είναι μοίρα ούτε μονόδρομος....