Υπήρξε άραγε η υπερπόντια μετανάστευση των σλαβόφωνων κατοίκων της Δυτικής Μακεδονίας στη διάρκεια του Μεσοπολέμου πράξη διαμαρτυρίας και διαφοροποίησής τους από το ελληνικό κράτος, η οποία εκτόνωσε τη δυσαρέσκειά τους ή απέκρυψε την αντίθεσή τους προς την ελληνική διοίκηση; Έγινε μήπως "εξορία" στο πλαίσιο άσκησης συγκεκριμένης κρατικής πολιτικής διακρίσεων; Μήπως λειτούργησε ως μηχανισμός που μετέτρεψε τον σλαβόφωνο μακεδόνα μετανάστη σε "άλλον", σε "απειλή" και πώς αυτή η "απειλή" κινητοποίησε τον κρατικό μηχανισμό;
Επιχειρώντας να δώσει απαντήσεις σε αυτά και άλλα παρόμοια ερωτήματα, η ανά χείρας μελέτη εξετάζει την ασαφή, ασυντόνιστη και συχνά αυτοαναιρούμενη πολιτική του ελληνικού κράτους σε όλες τις φάσεις της μεταναστευτικής διαδικασίας (από την αναχώρηση και την παραμονή στο εξωτερικό έως την παλιννόστηση), όπως μάλιστα η πολιτική αυτή διαμορφώθηκε υπό την επίδραση των (υπαρκτών ή όχι) απειλών από εξωτερικούς (πραγματικούς ή φανταστικούς) εχθρούς εις βάρος της ασφάλειας των συνόρων, της εδαφικής ακεραιότητας, της εθνικής συνοχής και ομοιογένειας....
Περιλάλητη ως "Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων", η Θεσσαλονίκη υπήρξε κάποτε πατρίδα της μεγαλύτερης σεφαραδίτικης εβραϊκής κοινότητας του κόσμου στο σταυροδρόμι της Ευρώπης με τη Μέση Ανατολή....
Η παρούσα έκδοση παρουσιάζει τρεις συλλογές επιστολών, γράμματα που έστελναν τρεις Εβραίες μητέρες από το γκέτο της Θεσσαλονίκης στους γιους τους στην Αθήνα, μερικές εβδομάδες ή μέρες πριν την αναχώρησή τους προς το Άουσβιτς....
Η μαρτυρία του γιατρού Ισαάκ Ματαράσσο (1892-1958) για το διωγμό των Εβραίων της Θεσσαλονίκης από τους ναζί είναι το πρώτο κείμενο που δημοσιεύτηκε στην ελληνική γλώσσα (1948) για το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Θεσσαλονίκης και, ουσιαστικά, αποτέλεσε την πηγή από την οποία άντλησαν υλικό συγγραφείς και δημοσιογράφοι της δεκαετίας του ’50 που έγραψαν για το Ολοκαύτωμα....
Ευαίσθητος και μερακλής ιχνηλάτης αναμνήσεων και πιστός εραστής της γενέθλιας πόλης, ο Στράτος Σιμιτζής μας προσφέρει μ αυτό το βιβλίο ένα συναρπαστικό ταξίδι στους τόπους και στα πρόσωπα της Θεσσαλονίκης, όπως τα φωτίζει ο προβολέας της δικής του βιωματικής μνήμης....
Με την καταστροφική για το Βυζάντιο στρατιά της Δ΄ Σταυροφορίας έφτασαν στη Ρωμανία [Τόσο στη Δύση όσο και στην Ανατολή εννοούσαν τη γη των Ρωμιών και τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία] ορισμένοι Φράγκοι ποιητές....