Μέσα στη μακρά, πολυστέναχτη, ζοφερή περίοδο της δουλείας των Ελλήνων στους Τούρκους και στους Βενετούς ή τους Άγγλους, τώρα που στρέφουμε το βλέμμα του πνεύματός μας στο παρελθόν, για να λάβουμε από αυτό του βίου διδαχές, ένα και μόνο γιγάντιο ανάστημα υψώνεται, - ανάστημα που εβάστασε, διερμήνευσε δημιουργικά για όλους τους λαούς της οικουμένης και κράτησε ψηλά την τιμή της Ελλάδας: ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, ο Γκρέκο....
Στο βιβλίο της Μαρίας Καραβία "Ο στοχαστής του Μαρουσίου" καταγράφονται σκέψεις, εκμυστηρεύσεις και συνομιλίες με τον ζωγράφο Γιάννη Τσαρούχη για την τέχνη, το θέατρο, τα αστικά σαλόνια της Αθήνας και του Πειραιά, τα γράμματα της Εκκλησίας, αλλά και τους παλαιούς "ναούς" του ρεμπέτικου στην οδό Δώρου στην Ομόνοια, όπου γνώρισε "ιερά τέρατα" του λαϊκού τραγουδιού όπως τη Ρόζα Εσκενάζι και τον Τσιτσάνη....
Αυτό το οδοιπορικό του Θεόφιλου στην ευρύτερη περιοχή Πηλίου - Βόλου αναβιώνει με αναφορά σε τέσσερις συγκεκριμένους ζωγραφισμένους χώρους, σε διάλογο πάντα με φορητά έργα ή αποσπάσματα τοιχογραφιών από χώρους που δεν υπάρχουν πια, καθώς επίσης και με τη γραπτή ή προφορική μαρτυρία....